سه شنبه ۲۳ خرداد ۰۲ | ۱۶:۴۸ ۲ بازديد
پاسکال یکی از زبانهای مشهور برنامهنویسی سطح بالای متداول است. پاسکال به عنوان زبان سادهشده الگول طراحی شد و کاربردهای آموزشی داشت. این زبان را نیکلاوس ویرت، استاد دانشگاه پلیتکنیک زوریخ سوییس در سالهای ۱۹۶۸ و ۱۹۶۹ میلادی طراحی کرد و در سال ۱۹۷۰ به عنوان یک زبان کارآمد و کوچک به منظور پیشبرد و توسعهٔ مهارتهای برنامهنویسی با بهرهگیری از برنامهنویسی ساختیافته و ساختمان دادهها، منتشر گردید. نام زبان پاسکال از نام بلز پاسکال، ریاضیدان فرانسوی بر گرفته شدهاست. پاسکال یک زبان برنامهنویسی امری و ساختیافتهٔ تأثیرگذار است که از ویژگیهایش میتوان به سادگی فراگیری آن اشاره کرد.
استاندارد این زبان برنامهنویسی در سال ۱۹۸۳ نوشته شده و دو سازمان آی تریپل ای و انسی آن را تأیید کردهاند. هماکنون این زبان بیشتر بهعنوان زبان برنامهنویسی آموزشی برای تازهکاران در دانشگاهها آموزش داده میشود. سادگی و تجرید خوب این زبان امکان برنامهنویسی آسان بدون نیاز به آگاهی از ساختارهای پیچیدهٔ زیرین سیستمعامل را میدهد.
استاندارد این زبان برنامهنویسی در سال ۱۹۸۳ نوشته شده و دو سازمان آی تریپل ای و انسی آن را تأیید کردهاند. هماکنون این زبان بیشتر بهعنوان زبان برنامهنویسی آموزشی برای تازهکاران در دانشگاهها آموزش داده میشود. سادگی و تجرید خوب این زبان امکان برنامهنویسی آسان بدون نیاز به آگاهی از ساختارهای پیچیدهٔ زیرین سیستمعامل را میدهد.
تاریخچه
نیکلاوس ورث پیش از پاسکال و برای فراهمآوری مقدمات آن، زبان Euler و سپس Algol-W را گسترش داد و سپس زبانهای Modula-2 و Obern که همانند پاسکال بودند را ساخت. در زمان اختراع پاسکال، زبانهای برنامهنویسی بسیار زیادی وجود داشت ولی تنها شماری از آنها بسیار استفاده میشدند که عبارت بودند از فرترن, Assembler و کوبول. ایدهٔ اصلی زبان جدید نظم، مدیریت دادهها و نیاز به تعریف دادهها بود. این زبان از آغاز به گونهای طراحی شده بود که زبانی آموزشی باشد.
در آغاز پاسکال بسیار وسیع و جامع بود، اما تنها به منظور یاد دادن برنامهنویسی ساختیافته به دانشجویان نبود. نسلهای پیاپی از دانشجویان بر روی پاسکال به عنوان یک زبان آغازین در دورههای کارشناسی کار کردند. همچنین نسخههای گوناگونی از پاسکال پیدرپی برای هر کاری از پروژههای تحقیقاتی گرفته تا بازیهای رایانهای و سیستمهای جاسازیشدهاستفاده شد. هماکنون کامپایلرهای تازهتر پاسکال موجود هستند که بهطور گسترده استفاده میشوند.
پاسکال نخستین زبان سطح بالا بود که برای توسعه و تکامل در Apple Lisa استفاده شد و در سالهای نخستین Mac، بخشهایی از سیستم عامل اصلی مکینتاش، از منابع پاسکال توسط دست به زبان اسمبلی 68000 Motorola برگردان شد. حروفچینی محبوب سیستم TeX توسط Donald E.Knuth در WEB (سیستم برنامهنویسی آموزش دیده اصلی) نوشته شد، که بر پایهٔ DEC PDP-10 Pascal است، آن هم در هنگامی که یک برنامه کاربردی مانند Total Commander در Delphi (پاسکال شی گرا) نوشته شد.
در آغاز پاسکال بسیار وسیع و جامع بود، اما تنها به منظور یاد دادن برنامهنویسی ساختیافته به دانشجویان نبود. نسلهای پیاپی از دانشجویان بر روی پاسکال به عنوان یک زبان آغازین در دورههای کارشناسی کار کردند. همچنین نسخههای گوناگونی از پاسکال پیدرپی برای هر کاری از پروژههای تحقیقاتی گرفته تا بازیهای رایانهای و سیستمهای جاسازیشدهاستفاده شد. هماکنون کامپایلرهای تازهتر پاسکال موجود هستند که بهطور گسترده استفاده میشوند.
پاسکال نخستین زبان سطح بالا بود که برای توسعه و تکامل در Apple Lisa استفاده شد و در سالهای نخستین Mac، بخشهایی از سیستم عامل اصلی مکینتاش، از منابع پاسکال توسط دست به زبان اسمبلی 68000 Motorola برگردان شد. حروفچینی محبوب سیستم TeX توسط Donald E.Knuth در WEB (سیستم برنامهنویسی آموزش دیده اصلی) نوشته شد، که بر پایهٔ DEC PDP-10 Pascal است، آن هم در هنگامی که یک برنامه کاربردی مانند Total Commander در Delphi (پاسکال شی گرا) نوشته شد.
توربو پاسکال
پاسکال نیز مانند بسیاری از زبانهای برنامهنویسی دیگر دارای کامپایلرهای زیادی است که از معروفترین آنها میتوان به کامپایلر توربو پاسکال (Turbo Pascal) که متعلق به شرکت بورلند (Borland) است، اشاره کرد. شرکت بورلند از پاسکال شیءگرا بهعنوان زبان برنامهنویسی محیط توسعهٔ نرمافزار خود به نام دلفی بهره گرفتهاست.
توربو پاسکال در سال ۱۹۸۳ معرفی شد و همیشه در بین زبانهای برنامهنویسی از فروش بسیار بالایی برخوردار بود. توربو پاسکال مفهوم تازهای به نام Integrated Development Environment یا (IDE) به معنای «محیط برنامهنویسی مجتمع» را معرفی کرد. در محیط IDE شما میتوانید کد را ویرایش کنید (در یک ویرایشگر هماهنگ با wordstar)، کامپایلر را آغاز کنید، خطاها را ببینید و به خطهایی که حاوی آن خطاهاست بروید، البته این مسئله هماکنون بسیار بیمعنی به نظر میآید، اما در گذشته لازم بود که شما از ویرایشگر بیرون بروید و به DOS برگردید و سپس کامپایلر را به صورت خط فرمانی آغاز کنید، سپس شماره خطاهای خط را یادداشت کنید، دوباره ویرایشگر را باز کنید و به خطهای حاوی خطا بروید و دوباره همه چیز را از اول انجام دهید.
به علاوه بورلند توربو پاسکال خود را فقط ۴۹دلار میفروخت، در حالیکه مایکروسافت کامپایلر پاسکال خود را چند صد دلار به فروش میرساند، تداوم موفقیت چند ساله توربو پاسکال سبب شد که درآمدهای مایکروسافت از فروش کامپایلر پاسکال بسیار کاهش یابد.
توربو پاسکال در سال ۱۹۸۳ معرفی شد و همیشه در بین زبانهای برنامهنویسی از فروش بسیار بالایی برخوردار بود. توربو پاسکال مفهوم تازهای به نام Integrated Development Environment یا (IDE) به معنای «محیط برنامهنویسی مجتمع» را معرفی کرد. در محیط IDE شما میتوانید کد را ویرایش کنید (در یک ویرایشگر هماهنگ با wordstar)، کامپایلر را آغاز کنید، خطاها را ببینید و به خطهایی که حاوی آن خطاهاست بروید، البته این مسئله هماکنون بسیار بیمعنی به نظر میآید، اما در گذشته لازم بود که شما از ویرایشگر بیرون بروید و به DOS برگردید و سپس کامپایلر را به صورت خط فرمانی آغاز کنید، سپس شماره خطاهای خط را یادداشت کنید، دوباره ویرایشگر را باز کنید و به خطهای حاوی خطا بروید و دوباره همه چیز را از اول انجام دهید.
به علاوه بورلند توربو پاسکال خود را فقط ۴۹دلار میفروخت، در حالیکه مایکروسافت کامپایلر پاسکال خود را چند صد دلار به فروش میرساند، تداوم موفقیت چند ساله توربو پاسکال سبب شد که درآمدهای مایکروسافت از فروش کامپایلر پاسکال بسیار کاهش یابد.